Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwojowym, które ingeruje od wewnątrz w całą osobowość człowieka. Oznacza to, że nieprawidłowości rozwoju widoczne są w tak ważnych sferach rozwoju jak język, komunikacja, kompetencje społeczne, rozwój emocjonalny, poznawczy oraz motoryczny. Pierwsze objawy widoczne są nawet u niemowląt, a pełen obraz zaburzenia widoczny jest często przed ukończeniem 3. roku życia. Zaburzenie to, wbrew obiegowej opinii, nie występuje wyłącznie w okresie dzieciństwa, choć wtedy jest najczęściej diagnozowane.
Każde dziecko z autyzmem jest inne, a nieprawidłowości oraz ich stopień natężenia w poszczególnych sferach jest specyficzny. Wcześnie podjęta terapia skupiająca się na kształtowaniu umiejętności dziecka, których rozwój nie przebiega prawidłowo, umożliwia oraz ułatwia integrację dziecka w grupie rówieśniczej oraz funkcjonowanie w codziennym jego życiu.
Jak pokazują badania autyzm i całościowe zaburzenia rozwoju mogą stać się jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności u dzieci. W krajach zachodnich zaburzenia autystyczne o różnym nasileniu diagnozowane są średnio u co 150-go lub nawet u co setnego rodzącego się dziecka. To znacznie więcej niż jeszcze 20 lat temu – eksperci mówią o globalnym kryzysie. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że jest to jeden z największych problemów zdrowotnych na świecie.
Wczesne rozpoznanie autyzmu jest bardzo istotne, pozwala mianowicie wprowadzić intensywne oddziaływanie terapeutyczne.
Osoby z autyzmem mają duże trudności w interakcjach społecznych oraz komunikowaniu się z innymi osobami. Rozwój mowy nie przebiega tak, jak w przypadku zdrowych dzieci, często występują opóźnienia, a stosowane przez dziecko słowa mogą być używane nieadekwatnie i niefunkcjonalnie. Ważne jest by w ramach zajęć terapeutycznych położyć duży nacisk na rozwój dziecka w obszarze komunikacji.
Dzieci z autyzmem mają trudności z nauką nowych umiejętności, z ich generalizacją. W związku z tymi trudnościami wymagają większego wsparcia w trakcie nauki niż normalnie rozwijające się dzieci. Istotne jest by stosować szereg pomocy w trakcie nauki, np. pomoce wizualne – np. plany dnia, aktywności.
Sposób, w jaki przetwarzają informacje jest odmienny, bardzo często u dzieci z autyzmem występuje nadwrażliwość i/lub niedowrażliwość w obrębie zmysłów. W ramach zajęć z integracji sensorycznej dba się o zoptymalizowanie funkcjonowania systemu nerwowego dziecka, co wpływa na jego lepsze funkcjonowanie.
Program terapeutyczny powinien być kompleksowy i indywidualnie dostosowany do potrzeb danego dziecka, tak by jak najefektywniej wspierać jego rozwój.
